Nhà thờ Thủ Thiêm, công trình 3 thế kỷ

Nhà thờ Thủ Thiêm đầu tiên được xây dựng vào năm 1859 và sau đó đã trải qua nhiều giai đoạn xây dựng và tu sửa để trở thành một trong những công trình kiến trúc tôn giáo nổi bật của thành phố Hồ Chí Minh. Trong khi đó, Tu viện Thủ Thiêm của Dòng Mến Thánh Giá được thành lập từ năm 1840 và là một trong những dòng tu đầu tiên đặt chân đến Việt Nam.

Với hơn 2 thế kỷ tồn tại và phát triển, cả Nhà thờ Thủ Thiêm và Tu viện Thủ Thiêm đã trở thành những địa điểm tham quan du lịch và tín ngưỡng được nhiều người biết đến và yêu thích. Cả hai công trình này đều mang một giá trị lịch sử, văn hóa và tôn giáo quan trọng đối với người dân và du khách đến thăm thành phố Hồ Chí Minh.

Giới thiệu về nhà thờ Thủ Thiêm

Dòng Mến Thánh giá và Nhà thờ Thủ Thiêm dù nằm trong khu đô thị mới Thủ Thiêm vẫn giữ được giá trị lịch sử và kiến trúc cổ kính đặc biệt. Đây là hai công trình mang tính biểu tượng, đại diện cho sự phát triển của tôn giáo và văn hóa của thành phố Hồ Chí Minh trong suốt hơn 150 năm qua.

Với kiến trúc đặc trưng của một tu viện và một nhà thờ kiểu Châu Âu, Dòng Mến Thánh giá và Nhà thờ Thủ Thiêm mang đậm phong cách cổ điển, tạo nên một bức tranh đẹp và độc đáo cho khu đô thị mới Thủ Thiêm. Đây cũng là một trong những địa điểm thu hút nhiều du khách và người dân đến tham quan, tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của thành phố Hồ Chí Minh.

Xem thêm: Nhà thờ Biên Hòa qua 150 năm hình thành và phát triển

Nhà thờ Thủ Thiêm ở đâu?

Nhà thờ Thủ Thiêm địa chỉ số 58 Khu phố 1, phường Thủ Thiêm, Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là một trong những công trình tôn giáo nổi tiếng và quan trọng của thành phố Hồ Chí Minh, thu hút nhiều du khách và người dân đến tham quan, cầu nguyện và tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của địa phương.

Lịch sử nhà thờ Thủ Thiêm

Giai đoạn hình thành : 1859 – 1873

Năm 1859 là năm mà Cha sở tiên Gabriel Nguyễn Khắc Thành đến Thủ Thiêm và chính thức đảm nhận việc chăm sóc và phục vụ cộng đoàn Họ đạo tại địa phương này. Kể từ đó, năm 1859 được coi là năm thành lập của Họ đạo Thủ Thiêm. Từ những người tín hữu đầu tiên, cộng đoàn Họ đạo Thủ Thiêm đã phát triển và trở thành một trong những cộng đoàn tôn giáo đáng kính của thành phố Hồ Chí Minh và cả nước Việt Nam.

Vào năm 1865, cha sở Gabriel Thành đã xây dựng và khánh thành nhà thờ đầu tiên tại Họ đạo Thủ Thiêm, được làm bằng gỗ theo hình thánh giá. Sau đó, vào tháng 11 năm 1869, cha sở Thinselin Louis Jules (còn được gọi là cha Thịnh) đã đến Họ đạo Thủ Thiêm để tiếp quản công việc của cha Gabriel Thành.

Vào năm 1871, cha sở Péguet Jean Claude (còn được gọi là cha Phước) đã được gửi đến Họ đạo Thủ Thiêm để thay thế cha Thinselin.

Giai đoạn xây dựng và củng cố : 1874 – 1917

Vào tháng 3 năm 1874, cha sở Montmayeur Louis Philippe (còn được gọi là cha Minh) đã đảm nhiệm công việc của Họ đạo Thủ Thiêm.

Năm 1875, cha đã xây dựng một cô nhi viện và hai trường học, một trường dành cho nam và một trường dành cho nữ. Các cơ sở này được giao cho quý dì Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm quản lý và phục vụ.

Vào năm 1885, ngôi nhà thờ thứ hai đã được xây dựng lại và khánh thành dưới sự lãnh đạo của cha sở Montmayeur. Bên cạnh đó, cha cũng đã xây dựng một nhà xứ mới. Thông tin này cho thấy sự phát triển của Họ đạo Thủ Thiêm dưới sự quản lý của các cha sở khác nhau.

Giai đoạn trưởng thành : 1917 – 1953

Sau khi cha Montmayeur qua đời vào ngày 20/12/1917, cha Lambert Léon Marie Joseph (còn được gọi là cha Lương) đã được bổ nhiệm làm cha sở thứ năm của Họ đạo Thủ Thiêm. Vào ngày 25/5/1921, Họ đạo Thủ Thiêm đã được chính thức cất nhắc lên thành giáo xứ qua Sắc lệnh nâng Họ đạo Thủ Thiêm thành xứ đạo trong tỉnh Gia Định do Đức Giám mục Victor Carolus Quinton, Đại diện Tông Tòa ấn ký.

Vào khoảng năm 1930, giáo xứ đã xây dựng một tháp chuông và các quả chuông đều được đúc tại Pháp từ năm 1889-1892. Năm 1945, Cha David Alexandre Marie Joseph được sai đến Họ đạo Thủ Thiêm thay thế cho cha Lambert và trở thành cha sở thứ sáu của giáo xứ. Cha David tiếp tục công việc của cha Lambert và không ngừng khơi dậy lòng đạo đức của giáo dân.

Năm 1950, cha Phanxicô Xavie Trần Thanh Khâm đã được bổ nhiệm làm cha sở thứ bảy của giáo xứ Thủ Thiêm.

Giai đoạn phát triển : 1953 – 2002

Tháng 9-1953, Cha Phaolô Huỳnh Ngọc Tiên đã được bổ nhiệm làm Cha sở thứ tám của Giáo xứ Thủ Thiêm, nằm ở quận 2, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam. Giáo xứ này có khoảng 2.000 giáo dân. Cha Phaolô Huỳnh Ngọc Tiên là một trong những linh mục tiên phong trong việc xây dựng và phát triển Giáo xứ Thủ Thiêm. Ông đã dành hết sức mình để giúp đỡ giáo dân trong việc rèn luyện đức tin và phục vụ cộng đồng.

Ngày 28-10-1956, Đức cha Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền đã về Giáo xứ Thủ Thiêm để làm phép và khánh thành nhà thờ mới lần thứ III dưới sự lãnh đạo của Cha sở Phaolô Tiên. Nhà thờ này được xây dựng theo lối kiến trúc Á Đông, với diện tích khoảng 1.500 mét vuông và có thể chứa được khoảng 2.000 giáo dân. Sau khi hoàn thành, nhà thờ mới đã trở thành biểu tượng tôn giáo quan trọng của Giáo xứ Thủ Thiêm và được giáo dân đón nhận nồng nhiệt.

Ngày 22-9-1968, Cha Augustinô Nguyễn Văn Lục đã chính thức đến Giáo xứ Thủ Thiêm và được bổ nhiệm làm Cha sở thứ chín của giáo xứ này. Cha Augustinô là một trong những linh mục xuất sắc của Giáo phận Sài Gòn và đã có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển của Giáo xứ Thủ Thiêm. Dưới sự lãnh đạo của Cha Augustinô, giáo xứ đã tiếp tục phát triển mạnh mẽ về mặt tôn giáo và văn hóa, đồng thời cũng đóng góp tích cực cho việc xây dựng và phát triển cộng đồng.

Ngày 22-11-1970, tại Giáo xứ Thủ Thiêm đã diễn ra Thánh lễ Tạ ơn để mừng hoàn tất công trình trùng tu nhà thờ. Thánh lễ được chủ sự bởi Đức Cha phụ tá Phanxicô Xavie Trần Thanh Khâm. Đây là một trong những sự kiện quan trọng của giáo xứ, đánh dấu sự phát triển và nâng cấp của cơ sở vật chất, tạo điều kiện tốt hơn cho việc tổ chức thánh lễ và các hoạt động tôn giáo khác.

Năm 1972, với sự cho phép của Tòa Tổng Giám mục Sài Gòn, Cha Augustinô Nguyễn Văn Lục đã thành lập giáo điểm Thánh Tâm tại An Lợi Đông, nằm ở quận 2, TP. Hồ Chí Minh. Giáo điểm này đã đóng góp tích cực vào việc phục vụ tôn giáo và phát triển cộng đồng tại khu vực này. Đồng thời, giáo điểm Thánh Tâm cũng trở thành một trong những điểm đến quan trọng của giáo dân trong khu vực này để tham dự thánh lễ và các hoạt động tôn giáo khác.

Ngày 24-11-1991, Cha Phanxicô Xavie Nguyễn Ngọc Thu đã chính thức về nhận vai trò là Cha sở thứ mười của Giáo xứ Thủ Thiêm. Trong thời gian đó, cha đã có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển của giáo xứ, bao gồm xây dựng các cơ sở vật chất, phát triển các hoạt động tôn giáo và giáo dục, đồng thời giúp đỡ các hoạt động xã hội trong cộng đồng. Cha Phanxicô là một trong những linh mục xuất sắc của Giáo phận Sài Gòn, được giáo dân yêu mến và tôn trọng.

Ngày 17-5-1992, Cha Phanxicô Xavie Nguyễn Ngọc Thu đã khánh thành hai tượng đài kính Đức Mẹ và Thánh Giuse tại Giáo xứ Thủ Thiêm, TP. Hồ Chí Minh. Đồng thời, cha cũng xây dựng một dãy nhà giáo lý gồm 6 phòng, cung cấp không gian học tập và giáo dục cho các giáo dân trong giáo xứ. Các cơ sở vật chất này là một phần trong việc phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục và hoạt động tôn giáo của giáo xứ Thủ Thiêm.

Ngày 27-4-1994, Cha Phanxicô Xavie Nguyễn Ngọc Thu đã dựng một thánh giá gỗ cao 3m và một tượng Chúa chịu nạn cao 2m trên cung thánh của Giáo xứ Thủ Thiêm, TP. Hồ Chí Minh. Tượng Đức Mẹ Thánh Tâm cũng đã được dời đến đài mới trong thời gian đó. Các tượng và thánh giá này được đặt tại các vị trí quan trọng trong giáo xứ, để tạo không gian linh thiêng và gợi nhắc tới những giá trị tôn giáo và đức tin của giáo dân.

Trong Mùa Chay năm 1997, Cha Phanxicô Xavie Nguyễn Ngọc Thu đã thay toàn bộ chặng đàng Thánh Giá mới và gắn thêm hai phù điêu “Bữa Tiệc ly” và “Chúa Giêsu đang giảng dạy cho trẻ em” trên cung thánh tại Giáo xứ Thủ Thiêm, TP. Hồ Chí Minh. Những phù điêu này có ý nghĩa giáo dục tôn giáo, hướng đến Bàn tiệc Thánh Thể và Bàn tiệc Lời Chúa diễn ra mỗi ngày trong thánh lễ. Đây là một trong những hoạt động của giáo xứ trong việc đẩy mạnh công tác giáo dục tôn giáo và đức tin đối với các giáo dân.

Giai đoạn hiện nay:

Vào ngày 27/01/2002, cha Gioan Baotixita Lê Đăng Niêm chính thức về nhận chức cha sở của Giáo xứ Thủ Thiêm, TP. Hồ Chí Minh, trở thành cha sở thứ 11 của giáo xứ này. Sau đó, cha vẫn tiếp tục công tác của các cha sở đi trước và giáo xứ ngày càng phát triển và thăng tiến về mọi mặt.

Kiến trúc nhà thờ Thủ Thiêm

Tu viện Thủ Thiêm được xây dựng dưới sự khởi xướng của các nữ tu Mến Thánh Giá vào năm 1840. Ban đầu, đó chỉ là một ngôi nhà tạm bằng lá dựng ở gần khu vực mà sau này trở thành giáo xứ Thủ Thiêm.

Sau đó, các nữ tu đã dần dần mở rộng tu viện với các công trình kiến trúc bằng gỗ, đá và bê tông, tạo nên một khuôn viên tu viện rộng lớn với nhiều tòa nhà, giáo đường, giảng đường, thư viện và các khu vực sinh hoạt. Tu viện Thủ Thiêm đã trở thành nơi giáo dục và nuôi dưỡng tinh thần cho nhiều thế hệ phụ nữ, và cho đến ngày nay, đó vẫn là một địa điểm quan trọng trong lịch sử và đời sống tôn giáo của Thành phố Hồ Chí Minh.

Kiến trúc bên ngoài nhà thờ Thủ Thiêm

Các công trình ở khuôn viên bên ngoài tu viện Thủ Thiêm được xây dựng theo kiến trúc Pháp, có màu sơn vàng và mái ngói đỏ đặc trưng. Trong đó, nhà tập là nơi các nữ tu thực hiện các bài tập thể dục, nhà khấn là nơi thờ phượng và cầu nguyện, và nhà thờ là nơi cộng đoàn công giáo tại khu vực Thủ Thiêm tập trung tham dự thánh lễ và các nghi thức tôn giáo khác. Ngoài ra, trong khuôn viên tu viện còn có nhiều công trình khác như khu vườn, khu giải trí và các phòng học dành cho giáo dục và huấn luyện nữ tu.

Nhà thờ Thủ Thiêm ban đầu được xây bằng gỗ và đã được trùng tu nhiều lần cho đến nay. Vì diện tích khá nhỏ, nên nhà thờ thường không đủ chỗ ngồi cho các giáo dân trong các thánh lễ vào ngày chủ nhật và các lễ trọng, nhiều người phải đứng ngoài hành lang để tham dự lễ.

Khuôn viên bên trong nhà thờ Thủ Thiêm

Bên trong Nhà thờ Thủ Thiêm, có khoảng 20 hàng ghế dài để các tín hữu ngồi trong thời gian diễn ra lễ nghi, với sức chứa khoảng 400 người, các ghế được làm từ gỗ tự nhiên và được trang trí bởi các nút thủ công. nhà thờ này có thể đón tiếp đông đảo người dân đến dự lễ cùng lúc.

Thiết kế của nhà thờ cũng rất đặc biệt, với nhiều chi tiết tinh xảo và độc đáo, như cửa sổ vát góc, đường nét uốn cong, tạo cảm giác nhẹ nhàng và thanh thoát cho toàn bộ tòa nhà, tạo ra một không gian linh thiêng và tâm linh cho tín hữu và khách tham quan đến tham quan.

Tường và trần của nhà thờ được trang trí bởi các bức tranh tường và các bức tượng thánh. Nhà thờ cũng có một bàn thờ lớn và các bàn ghế nhỏ hơn cho các linh mục và đại diện của giáo xứ.

Tháp chuông nhà thờ Thủ Thiêm

Tháp chuông Nhà thờ Thủ Thiêm được xây dựng vào năm 1870. Tháp chuông có chiều cao 47 mét và được coi là biểu tượng của nhà thờ Thủ Thiêm.

Những quả chuông đồng đúc tại xưởng của Pháp trong khoảng thời gian từ năm 1889 đến 1892 được giữ trong tháp chuông này đã trải qua hàng trăm năm lịch sử. Những quả chuông này đã chứng kiến ​​rất nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của Việt Nam và thành phố Hồ Chí Minh.

Hiện tại, nhà thờ Thủ Thiêm vẫn sử dụng cách thức giống chuông truyền thống bằng cách dùng cần đạp chân, tạo ra âm thanh đặc trưng và rộn ràng, cùng với chimes điển hình, tạo ra một bầu không khí trang trọng và linh thiêng cho nhà thờ.

Dòng Mến Thánh Giá

Bên cạnh nhà thờ Thủ Thiêm, có một cụm các công trình do Hội Dòng Mến Thánh Giá xây dựng trong thế kỷ 20, bao gồm nhà nguyện, nhà tập thể, bệnh xá, trường học và vườn cây.

Trong đó, nhà nguyện được xây dựng vào những năm 1930 và có kiến trúc pha trộn giữa kiến trúc Pháp và Việt Nam. Đây là nơi cầu nguyện và sinh hoạt chung của các tu sĩ thuộc Hội Dòng Mến Thánh Giá.

Nhà tập thể và bệnh xá được xây dựng vào những năm 1950 và phục vụ cho những người thuộc Hội Dòng Mến Thánh Giá. Trường học được thành lập vào năm 1954 để giáo dục các em nhỏ trong cộng đồng.

Ngoài ra, khu vườn cây bên cạnh nhà thờ cũng được Hội Dòng Mến Thánh Giá tạo ra để cung cấp không gian xanh, mát mẻ cho cộng đồng và các tu sĩ. Khu vườn này còn là nơi để trồng trọt và trồng cây ăn trái.

Những cây sứ lâu năm trên mái vòm là một hình ảnh quen thuộc của các công trình tôn giáo ở Việt Nam, đặc biệt là các nhà thờ và nhà dòng. Cây sứ được trồng để che nắng, giúp cho các công trình giữ được mát mẻ, tạo không gian yên bình và thoải mái cho các nghi lễ tôn giáo. Nhiều công trình tôn giáo ở Việt Nam, như nhà thờ Phát Diệm, nhà thờ Đức Bà Sài Gòn, nhà thờ Hà Nội, đều được xây dựng với mái vòm và cây sứ.

Nhà thờ Thủ Thiêm cũng không ngoại lệ, với mái vòm và những cây sứ lâu năm được trồng xung quanh. Mặc dù đã trải qua hàng thập kỷ, nhưng công trình này vẫn giữ được nhiều đặc trưng kiến trúc của thời kỳ Pháp thuộc và được xem là một di sản kiến trúc quan trọng của thành phố Hồ Chí Minh.

Nhà thờ Thủ Thiêm bây giờ ra sao?

Những hoạt động của nhà thờ hiện nay

Các nữ tu của Dòng Mến Thánh Giá tại Thủ Thiêm không chỉ chú trọng đến việc phục vụ cho lĩnh vực luân lý và đức tin mà còn tham gia, tổ chức hàng loạt các hoạt động xã hội liên quan đến nhiều lĩnh vực khác nhau như y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội…

Việc xây dựng nhà dòng và các cơ sở giáo dục nổi tiếng là một phần trong hoạt động của Dòng Mến Thánh Giá tại Thủ Thiêm. Cụ thể, tường nữ Thủ Thiêm và trường nam Thủ Thiêm đã được thành lập từ năm 1873, trong khi trường nữ Thánh Anna được thành lập vào năm 1963.

Sau khi Việt Nam thống nhất vào năm 1975, các cơ sở giáo dục của Dòng Mến Thánh Giá tại Thủ Thiêm đã phải trải qua nhiều thay đổi. Tường nữ Thủ Thiêm và trường nam Thủ Thiêm đã được đổi tên và trở thành trường tiểu học Thủ Thiêm, trong khi trường nữ Thánh Anna đã trở thành Trường Mầm non Thủ Thiêm và cơ sở 1 trường tiểu học Thủ Thiêm.

Hiện nay các ngôi trường đã được di dời sang các địa điểm khác trong khu vực Thủ Thiêm, để giải phóng mặt bằng cho quy hoạch và xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm. Tuy nhiên, nhà thờ Thủ Thiêm và Dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm vẫn được bảo tồn và tôn tạo trong quy hoạch và không gian của khu đô thị mới này.

Các khu vực lân cận nhà thờ Thủ Thiêm

Khu vực xung quanh Nhà Thờ Thủ Thiêm là một trong những khu vực được đánh giá là tiềm năng để phát triển bất động sản và hạ tầng giao thông trong thành phố Hồ Chí Minh. Với việc quy hoạch cho khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã dành nhiều diện tích để phát triển các dự án bất động sản, bao gồm các dự án căn hộ cao cấp, trung tâm thương mại, khu vui chơi giải trí, và các dịch vụ tiện ích khác.

Phường Thủ Thiêm được quy hoạch là một phần của Khu đô thị mới Thủ Thiêm của Thành phố Hồ Chí Minh, với nhiều dự án phát triển bất động sản đang được triển khai tại đây. Phường Thủ Thiêm nằm trên bờ sông Sài Gòn và có nhiều tuyến đường giao thông quan trọng, như đường cao tốc Long Thành – Dầu Giây, đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, đường Vành Đai 2 và đường cao tốc TP.HCM – Trung Lương.

Từ khi được quy hoạch và phát triển đô thị theo hướng trung tâm kinh tế tri thức – tài chính, phường Thủ Thiêm đã thu hút được nhiều sự quan tâm của các nhà đầu tư trong lĩnh vực bất động sản. Nhiều dự án căn hộ chung cư cao cấp, nhà phố liền kề, biệt thự được triển khai tại đây. Với sự thuận tiện về giao thông, tiện ích xung quanh và mức giá hợp lý, Thủ Thiêm đang là điểm đến hấp dẫn cho những ai muốn đầu tư vào bất động sản tại TP.HCM.

Giờ lễ nhà thờ Thủ Thiêm

Chúa Nhật:

• 5:00
• 7:00
• 17:00

Thứ Hai đến Thứ Bảy:

• 5:00
• 17:00

Nhà thờ Thủ Thiêm là một điểm đến tuyệt vời cho những ai muốn tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và tôn giáo của thành phố Hồ Chí Minh. Với kiến trúc ấn tượng và độc đáo, nhà thờ Thủ Thiêm không chỉ là nơi thờ phượng mà còn là một địa điểm du lịch nổi tiếng thu hút đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước.

Ngoài việc được xem là một công trình kiến trúc độc đáo, Nhà thờ Thủ Thiêm còn mang trong mình một giá trị tâm linh và văn hóa đặc biệt. Với lịch sử hơn 150 năm tồn tại và phát triển, đây là nơi đáng để mọi người tìm hiểu và cảm nhận.

Qua bài viết hi vọng banthochuadep.vn sẽ giúp chúng ta tìm hiểu thêm về di tích nổi tiếng nhà thờ Thủ Thiêm ở TP. Hồ Chí Minh.

Mọi người muốn tham khảo thêm những mẫu bàn thờ Chúa đẹp và ý nghĩa vui lòng truy cập theo đường dẫn sau:

➕ #50 mẫu Bàn Thờ Chúa Phòng Khách đẹp và ý nghĩa

➕ 50+ mẫu bàn thờ Công giáo đẹp nhất năm 2023

➕ Top 10 mẫu bàn thờ Chúa hiện đại đáng mua nhất 2023

THÔNG TIN LIÊN HỆ

• Hotline: 0981 934 979
• Địa chỉ: Ấp 4, xã Thạnh Phú, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai
• Facebook: thegioiconggiao.vn
• TikTok: Đồ Thờ Công Giáo